تمرین خود را بیازمایید شیمی دهم
1. با استفاده از **جرم مولی** $M(Al) = 27 g/mol$ و $M(S) = 32 g/mol$ حساب کنید:
الف) $5$ مول آلومینیم، چند گرم جرم دارد؟
ب) $0.8$ گرم گوگرد، چند مول گوگرد است؟
2. دانشآموزی برای تعیین شمار اتمهای موجود در $0.2 mol$ فلز روی، محاسبهی زیر را به درستی انجام داده است. هر یک از جاهای خالی زیر را پر کنید.
$$? \text{ atom } Zn = 0.2 \text{ mol } Zn \times \frac{\dots \text{ atom } Zn}{\dots \text{ mol } Zn} = 1.204 \times 10^{23} \text{ atom } Zn$$
3. حساب کنید $9.03 \times 10^{20}$ اتم مس، چند مول و چند گرم مس است؟ (جرم مولی مس: $M(Cu) = 63.5 g/mol$، عدد آووگادرو: $N_A = 6.02 \times 10^{23} mol^{-1}$)
پاسخ و توضیح تمرین خود را بیازمایید صفحه 19 شیمی دهم
این تمرینها به مفاهیم اساسی شیمی کمی، یعنی **مول**، **جرم مولی** و **عدد آووگادرو** میپردازد. این مفاهیم پلی میان دنیای میکروسکوپی (اتمها) و دنیای ماکروسکوپی (گرم و کیلوگرم) هستند.
---
## 1. محاسبات جرم و مول آلومینیم و گوگرد
### الف) محاسبهی جرم ($g$) $5$ مول آلومینیم
برای تبدیل مول به جرم، از **جرم مولی** ($M$) استفاده میکنیم:
$$\text{جرم } (g) = \text{تعداد مول } (mol) \times \text{جرم مولی } (g/mol)$$
$$\text{جرم } Al = 5 \text{ mol } Al \times \frac{27 \text{ g } Al}{1 \text{ mol } Al} = 135 \text{ g}$$
**نتیجه:** $5$ مول آلومینیم، **$135$ گرم** جرم دارد.
### ب) محاسبهی تعداد مول گوگرد ($S$) از $0.8$ گرم آن
برای تبدیل جرم به مول، جرم را بر **جرم مولی** تقسیم میکنیم:
$$\text{تعداد مول } (mol) = \frac{\text{جرم } (g)}{\text{جرم مولی } (g/mol)}$$
$$\text{تعداد مول } S = 0.8 \text{ g } S \times \frac{1 \text{ mol } S}{32 \text{ g } S} = 0.025 \text{ mol}$$
**نتیجه:** $0.8$ گرم گوگرد، **$0.025$ مول** گوگرد است.
---
## 2. تکمیل محاسبهی شمار اتمهای روی ($Zn$)
در این محاسبه، از **عدد آووگادرو** ($N_A = 6.02 \times 10^{23}$) برای تبدیل مول به تعداد اتم استفاده شده است. ضریب تبدیل باید به گونهای باشد که واحد **مول** ($mol$) حذف و واحد **اتم** ($atom$) باقی بماند.
$$\text{?} \text{ atom } Zn = 0.2 \text{ mol } Zn \times \frac{6.02 \times 10^{23} \text{ atom } Zn}{1 \text{ mol } Zn} = 1.204 \times 10^{23} \text{ atom } Zn$$
**جاهای خالی به ترتیب:**
* $athbf{6.02 \times 10^{23}}$ (تعداد اتم روی در یک مول)
* $athbf{1}$ (تعداد مول روی)
---
## 3. محاسبات مول و جرم مس ($Cu$) از شمار اتمها
**دادهها:** $\text{شمار اتم } Cu = 9.03 \times 10^{20}$، $M(Cu) = 63.5 g/mol$
### الف) محاسبهی تعداد مول مس
برای تبدیل تعداد اتم به مول، از **عدد آووگادرو** ($N_A$) استفاده میکنیم:
$$\text{تعداد مول } Cu = \text{شمار اتم } Cu \times \frac{1 \text{ mol }}{N_A \text{ atom }}$$
$$\text{تعداد مول } Cu = 9.03 \times 10^{20} \text{ atom } Cu \times \frac{1 \text{ mol } Cu}{6.02 \times 10^{23} \text{ atom } Cu}$$
$$\text{تعداد مول } Cu = 1.5 \times 10^{-3} \text{ mol}$$
**نتیجه:** $9.03 \times 10^{20}$ اتم مس، **$1.5 \times 10^{-3}$ مول** است.
### ب) محاسبهی جرم مس
برای تبدیل مول به جرم، از **جرم مولی** ($M$) استفاده میکنیم:
$$\text{جرم } (g) = \text{تعداد مول } (mol) \times \text{جرم مولی } (g/mol)$$
$$\text{جرم } Cu = 1.5 \times 10^{-3} \text{ mol } Cu \times \frac{63.5 \text{ g } Cu}{1 \text{ mol } Cu}$$
$$\text{جرم } Cu = 0.09525 \text{ g}$$
**نتیجه:** $9.03 \times 10^{20}$ اتم مس، **$0.09525$ گرم** است.